“Hürrem Sultan Hamamı’nda Saraylı Ağırlamalar” Davetinde Osmanlı Döneminin Ağırlama Kültürü Tanıtıldı

İstanbul’un tarihi yarımadasında, Sultanahmet ve Ayasofya Mescitleri ortasında eşsiz bir pozisyonda bulunan ‘Hürrem Sultan Hamamı’ özel bir davete mesken sahipliği yaptı. “Hürrem Sultan Hamamı’nda Saraylı Ağırlamalar” başlığı altında düzenlenen aktiflik, Gastronomi Danışmanı ve Eğitmen Şef Elif Edes ile Hürrem Sultan Hamamı Tarih ve Kültür Danışmanı Saray ve Kültür Tarihçisi A. Davet Başkurt’un mesken sahipliğinde gerçekleşti. Davete katılan Şeyla Ovadya Karadeniz, Hakan Karadeniz, Zeynep Üstünel, İdil Atakol, Bora Atakol, Ayşegül Hotiç, Ebru Erberdi, Semra Edes, Selim Edes, Hacer Özil, Ece Sarpyener, Ayşe Torfilli Somer, Didem Demir, Melissa Okan Miskavi, Serhan Gürkan üzere isimler Hürrem Sultan Hamamı’nı, ağırlama sanatını ve bu sanatın en kıymetli simgelerinden kahve ve lokumun tarihi seyahatini, periyoda özel materyallerle hazırlanmış bir kahvaltı eşliğinde dinledi.

İstanbul’un kalbinde, Ayasofya Meydanında yer alan ve Mimar Sinan tarafından yapılan ‘Hürrem Sultan Hamamı’, eskiyle yeniyi buluşturan kültür odaklı etkinliklerinden birini daha hayata geçirdi. “Hürrem Sultan Hamamı’nda Saraylı Ağırlamalar” başlığı altında Mihri Restaurant Teras’ta düzenlenen aktiflik, Şef Elif Edes ile Saray ve Kültür Tarihçisi Davet Başkurt davetiyle, bir cephesiyle Sultanahmet Mescidine öteki cephesiyle ise Ayasofya Mescidine bakan eşsiz bir pozisyonda bulunan Hürrem Sultan Hamamı mesken sahipliğinde gerçekleşti. 

Bu özel davette konuklara bilgi veren Hürrem Sultan Hamamı Tarih ve Kültür Danışmanı Saray ve Kültür Tarihçisi A. Davet Başkurt konukları şu cümlelerle karşıladı: ‘16. yüzyılın rakipsiz hükümdarı olan ve “Muhteşem” unvanıyla anılan Sultan Süleyman’ın “Halk içinde muteber bir obje yok devlet üzere; Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi” beytini yalnızca ülkemizde değil dünyada bilmeyen yok üzeredir. Sultan Süleyman denilince akla gelen birinci isim ise Hürrem Sultan’dan oburu değildir. O, cihan hükümdarının has bahçesinin en bedelli çiçeği, sonsuz hazinelerinin keşfedilmemiş incisi, hükümdarların sahip olmak istedikleri İstanbul’un, Bağdat’ın, Horasan’ın ve Mısır’ın tâ kendisi Hürrem Sultan… ‘. Başkurt kelamlarına şöyle devam etti: ’Hürrem Sultan Hamamı, Hürrem Sultan’ın buyruğu üzerine 1556 yılında büyük Türk Mimarı Koca Sinan tarafından inşa edilen Roma ve Osmanlı imparatorluklarının merasim yolu üzerinde pozisyonlandırılmış olduğu için eşsizdir. Bugün o olmadan tarihi yarımadayı, Ayasofya ve Sultanahmet meydanlarını düşünmek imkânsızdır. O, eşsiz bir sıhhat âbidesi olarak İstanbul’un kalbine vurulmuş bir sultan mührüdür…’

Şef Elif Edes’in Kasım 1539’da gerçekleşen sünnet düğünü ve nikâh merasiminde ikram edilen 53 çeşit tatlıdan ilham alarak birinci kere sunduğu tatlı, “Saraylı Ağırlamalar” başlığı altında gerçekleşen davete özel bir dokunuş niteliğindeydi… Elif Edes’in yemeklerin olduğu kadar sofralardaki ağırlamaların da ehemmiyetine dikkat çektiği konuşmasının akabinde A. Davet Başkurt, Osmanlı Sarayı’nda törensel ağırlamaların inceliklerini, zarafet ve ihtişamlı istikametlerini paylaştı. 

Dünden bugüne ağırlamaların vazgeçilmesi olan kahve ve lokum konusunda Aslı Tapucu ve Selim Cenkel davetlileri bilgilendirdi. İhsan Kurukahvecioğlu Halefleri’nin vârisi Aslı Tapucu, kahvenin 16. yüzyıldan bugüne uzanan İstanbul’daki varlığını, kavurma ve pişirme tekniklerini, Kurukahveci Han’ın öyküsünü konuklarla paylaştı. Kahve denilince akla gelen birinci şey olan lokumun ve lokumculuğun serüveni ise Marsel’in bânisi olan Selim Cenkel tarafından lisana getirildi. Hafızalarda klasikleşmiş olan lokumun geçmişten bugüne uzanan ve geleceğe uzanacak olan seyahati konukları yeni tatlarla buluşturdu.

Konuklar A. Davet Başkurt’un mihmandarlığında gerçekleşen ve Türk hamamı ritüelleri ile mimarisinin anlatıldığı hamam gezisiyle bu özel yapı hakkında bilgi sahibi oldular. Davetlilere, Gastronomi Danışmanı Elif Edes reçetesiyle, Hürrem Sultan ve Sultan Süleyman’ın 1539 yılında sünnet edilen oğulları Şehzade Bayezid ve Şehzade Cihangir ile birebir tarihte düğünü yapılan kızları Mihrimah Sultan ve Rüstem Paşa’nın düğünlerinde ikram edilen lezzetler sunuldu. Çeşitli kokulu reçellerle ve devir lezzetleriyle sunulan kahvaltı sırasında, A. Davet Başkurt’un paylaştığı Hürrem Sultan ve Sultan Süleyman’ın herkesçe meşhur olan aşkının bilinmeyen istikametleri ve özel mektupları konukları tarihte hayranlık dolu bir seyahate çıkarttı.

Elif Edes’in geçmişten günümüze değişen damak zevkimiz, yeme içme kültürümüzün ve alışkanlıklarımızın günümüze ve geleceğe uyarlanması konusunda işaret ettiği noktalar, günümüzün süratle yükselen gastronomi seyahatinin değerli durak noktaları olarak hafızalardaki yerini aldı.  

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı